Historyczne opowieści różnej jakości - Papieże w historii "Jan Paweł II" i "Leon I Wielki" - recenzja [Komiksy dla wszystkich]

W maju tego roku z okazji 100. urodzin Karola Wojtyły Egmont rozpoczął wydawanie serii Papieże w historii składającej się z albumów komiksowych opowiadających o losach najsłynniejszych biskupów Rzymu. Jednak czy są to dobre komiksy, czy może na szybko sklecone albumy stworzone dla szybkiego zysku? Odpowiedź na to pytanie, wbrew pozorom, nie jest tak jednoznaczna.

Swoją przygodę z serią rozpocząłem oczywiście od lektury albumu Jan Paweł II - Nie lękajcie się, czyli stworzonego przez Dobbsa i Fabrizio Florentino komiksu o papieżu-Polaku. W historii nic nie mogło mnie zaskoczyć, ponieważ załapałem się, prawdopodobnie tak samo jak każda osoba urodzona w latach 90., na falę licznych filmów o życiu Jana Pawła II powstałych po jego śmierci. Nie zliczę także książek o papieżu, które dostałem na różnorakie okazje. Nie jest jednak rzeczą łatwą streścić 85 lat życia na 46 stronach komiksu.

Lektura albumu była głównie dla mnie powrotem do dawnych czasów, w których z zaciekawieniem oglądałem, czy to film o Karolu Wojtyle, czy też książkę opisującą jego życie przed zostaniem papieżem. Przynajmniej dla mnie był to znacznie bardziej ekscytujący epizod z życia papieża niż okres jego zasiadania na tronie Piotrowym. Wydaje mi się, że twórcy komiksu mieli podobne odczucia, ponieważ choć album rozpoczyna się sceną zamachu na papieża, to później zostało przedstawionych wiele retrospekcji. Bardzo dobrym pomysłem było według mnie także umieszczenie zamachu na Wojtyłę jako centralnego punktu komiksu, ponieważ dzięki temu osoba nie znająca bliżej historii z zaciekawieniem będzie pochłaniać kolejne strony.

Ogólnie komiks, jako skrótowa historia życia Wojtyły od II wojny światowej do początku lat 80., całkiem mi się podobał. Oczywiście - na 40 stronach ciężko poruszyć wszystkie ważne momenty z życia papieża, ale co do zasady udało się stworzyć w miarę ciekawą i składną opowieść pokazującą kim Karol Wojtyła był, co go ukształtowało i jakie wyznawał wartości. Choć rysunki prezentują bardzo przeciętny poziom - przypominający mi tworzone na masową skalę na francuskim rynku adaptacje dzieł literackich, to wyglądają lepiej niż jakikolwiek polski komiks o Janie Pawle II.

Największy problem mam z ostatnimi kilkoma scenami, które pokazują, że twórcy nie mieli pomysłu jak stworzyć opowieść o działalności papieża po 1989 roku. Ostatnie 15 lat pontyfikatu Jana Pawła II czytelnik poznaje z wymiany zdań pomiędzy dziennikarzami - wyszło to sztucznie, a przynajmniej ja byłem zdezorientowany, czy jest to nadal komiks o papieżu, czy już o dziennikarzach. W końcówce twórcy nagle sobie także przypomnieli, że należy pokazać także wady pontyfikatu, ale wszystko to ginie w zalewie dialogów.

Wyjątkowo słabe zakończenie nie zmienia faktu, że Nie lękajcie się jest sztampowym komiksem historycznym, który w przyjazny dla czytelnika sposób opowiada o Janie Pawle II. Historia posiada niewielkie wady i równie niewielkie zalety, ale ani na chwilę nie wychodzi powyżej poziomu produkowanego na masową skalę komiksu historycznego. W połączeniu z kilkoma stronami dodatków prezentującymi fakty historyczne, jest to fajna rzecz, ale chyba głównie przeznaczona dla dzieci, którym można go wręczyć jako prezent na Pierwszą Komunię.

Ocena: 5/10

Zupełnie innym doświadczeniem jest lektura drugiego wydanego przez Egmont albumu z papieskiej serii, czyli Leona I Wielkiego - Pogromcę Attyli. Stworzona przez France'a Richemonda i Stefano Carloniego opowieść przenosi czytelników do V wieku naszej ery i czasów upadku cesarstwa zachodniorzymskiego. Choć teoretycznie jest to komiks należący do tej samej serii co ten o Janie Pawle II, to różni się od niego diametralnie.

Po pierwsze - jest on bardziej o upadku cesarstwa niż o papieżu. Historia Leona I i działań doprowadzających do odwrotu Hunów jest zaprezentowana w pierwszej połowie albumu i wówczas biskup Rzymu jest centralną postacią opowieści. Pojawiają się w tej części także retrospekcje pokazujące motywy działań papieża, a także zostaje zaprezentowany jego cel - upadek cesarstwa nie może doprowadzić do upadku chrześcijaństwa. Natomiast w dalszej części historii papież jest jedynie tłem do politycznych rozgrywek toczących się w Rzymie. Co według mnie było doskonałą decyzją, ponieważ autorzy w ciekawy i przyjazny dla nieobeznanego w temacie czytelnika zaprezentowali historię upadku cesarstwa.

Po drugie - jest to zdecydowanie bardziej brutalny komiks i pojawiają się w nim niewielkie elementy nagości. Pod tym względem przypomina on angielski serial Ja, Klaudiusz, który w sumie opowiada o tym samym, lecz rozgrywa się parę wieków wcześniej. Zarówno komiks o Leonie jak i serial o Klaudiuszu poruszają temat zgnilizny jaka rosła wśród rodziny cesarskiej. Obu dziełom udaje się to przestawić w sposób ciekawy, dzięki czemu czytelnik z ciekawością czeka na dalszy ciąg opowieści.

Po trzecie - rysunki prezentują zdecydowanie wyższy poziom. Tak jak w przypadku komiksu o Janie Pawle II były one niezwykle statyczne, a przez co przypominały mi masowo produkowane albumy, to w historii o Leonie ich poziom jest bliższy pełnoprawnym seriom historycznym, choćby opowiadających o czasach świetności Rzymu. Szczególnie widać to po scenach pojedynków, które są dynamicznie narysowane. Niezwykle podoba mi się też oprawa kolorystyczna, która bardzo dobrze łączy ze sobą ciepłe i zimne kolory.

Może to niektórych zaskakiwać, lecz Pogromca Attyli jest naprawdę dobrym albumem historycznym, który przedstawia postać Leona I Wielkiego oraz jego znaczenie dla kościoła, ale historia o nim jest tylko zaczątkiem jeszcze lepszej opowieści o upadku cesarstwa. Nie jest to komiks idealny, często czuć, że twórcy chcą na małej ilości stron przedstawić wiele faktów, ale mimo wad polecam go wszystkim wielbicielom historii starożytnego Rzymu, za to odradzam dawać go na prezent najmłodszym czytelnikom, ponieważ może być uznany za ciut zbyt brutalny.

Ocena: 8/10

Dziękujemy wydawnictwu Egmont Polska za udostępnienie egzemplarzy recenzenckich.

Papieże w historii 1 - Jan Paweł II. Nie lękajcie się.
Data premiery: 20 maja 2020, liczba stron: 56, cena okładkowa: 34,99 zł, format: A4, oprawa: miękka, scenariusz: Dobbs, rysunki: Fabrizio Florentino, tłumaczenie: Ernest Kasperski, wydawnictwo: Egmont Polska, ISBN: 978-83-281-9883-8

Przykładowe strony:

Papieże w historii 2 - Leon Wielki. Pogromca Attyli
Data premiery: 20 maja 2020, liczba stron: 56, cena okładkowa: 34,99 zł, format: A4, oprawa: miękka, scenariusz: France Richemond, rysunki: Stefano Carloni, tłumaczenie: Ernest Kasperski, wydawnictwo: Egmont Polska, ISBN: 978-83-281-9884-5

Przykładowe strony:

Źródło ilustracji: materiały prasowe - Egmont